Λόγω
των κενών του νόμου ο 24χρονος Γιάννης Καραθανάσης, γιος τουπεσόντα
ήρωα αντιπλοιάρχου Χριστόδουλου Καραθανάση που πριν από 23 χρόνια έχασε
την ζωή του στα Ίμια, έχασε πρόωρα την σύνταξη του πατέρα του που την
ελάμβανε ως «ορφανό τέκνο», αλλάόμως «κόπηκε» νωρίτερα κατά έξι μήνες
από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και χωρίς καμία προηγούμενη
ενημέρωση.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία «ορφανά τέκνα» συνεχίζουν να λαμβάνουν τη σύνταξη του νεκρού πατέρα τους και μετά το 18ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον σπουδάζουν και μέχρι να συμπληρώσουν το 24ο έτος.
Στην περίπτωση του Γιάννη Καραθανάση, η σύνταξη – βοήθημα κόπηκε νωρίτερα και πριν ολοκληρωθούν οι σπουδές του στο ΕΜΠ. Ανάλογες περιπτώσεις αντιμετωπίζουν και άλλα παιδιά, που για διάφορους λόγους δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους μέσα στο χρονικό περιθώριο που ορίζει ο νόμος.
Η κυρία Ειρήνη Ζωγραφάκη, μητέρα του Γιάννη Καραθανάση, επισημαίνει τα κενά του νόμου που αφήνει «ξεκρέμαστα» παιδιά που δεν έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους ή τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και έχουν ανάγκη την οικονομική ενίσχυση που λαμβάνουν, ειδικά αυτές τις δύσκολες εποχές. «Ο νόμος λέει πως το ορφανό τέκνο συνεχίζει να λαμβάνει τη σύνταξη του πατέρα του έως το 24ο έτος, εφόσον σπουδάζει. Τι γίνεται όμως με τα παιδιά εκείνα που δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους έως το 24ο έτος της ηλικίας τους, λόγω προβλημάτων; Ή αν πχ ξεκίνησαν αργοπορημένα τις σπουδές τους», διερωτάται η μητέρα του Γιάννη Καραθανάση, ζητώντας από τους αρμόδιους να δείξουν το ενδιαφέρον τους για τα «πρακτικά κενά» του νόμου, που δημιουργούν πολλά προβλήματα σε παιδιά που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση όπως ο γιος της, αλλά και εξηγήσεις από ΓΛΚ για τους λόγους που «έκοψε» τη σύνταξη έξι μήνες νωρίτερα.
Ο 24χρονος Γιάννης Καραθανάσης, γιος ενός από τους τρεις Έλληνες αξιωματικούς που χάθηκαν στα Ίμια πριν από 23 χρόνια, αποφεύγει να μιλήσει δημόσια για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στη ζωή του, ωστόσο εντυπωσιάζει με τον μεστό λόγο του. «Πατριώτης είναι αυτός που θυσιάζεται για την Ελλάδα, αλλά πατριώτης είναι και αυτός που παλεύει για να ζήσει η νέα γενιά σε μια καλύτερη χώρα», δήλωσε ο ίδιος σε συνάντηση που είχε παλαιότερα -με αφορμή τη θλιβερή επέτειο- με τον πρόεδρο της Ν.Δ. Κυριάκο Μητσοτάκη, δηλώνοντας περήφανος για τον πατέρα του, που δεν γνώρισε.
Ίμια: "No ships, no troops, no flags" - 23 χρόνια απο τη νύχτα της κρίσης
Συμπληρώνονται σήμερα Πέμπτη 31/1/2018 ακριβώς 23 χρόνια από την κρίση στις βραχονησίδες Ίμια που έφερε κοντά -όσο ποτέ στη σύγχρονη ιστορία- μία πολεμική σύρραξη ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, στοίχισε τη ζωή τριών αξιωματικών του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και σήμανε την έναρξη της θεωρίας των “γκρίζων ζωνών” στο Αιγαίο Πέλαγος που από τότε πιστά υιοθετεί η Άγκυρα.
Την ημέρα αυτή, η κατάσταση στη θαλάσσια περιοχή των Ιμίων είχε φτάσει σε οριακό σημείο ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, με την πτώση του ελικοπτέρου του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που είχε εντοπίσει τους Τούρκους καταδρομείς επάνω στα Ίμια, την ώρα που επέστρεφε στη φρεγάτα “Ναυαρίνο” με αποτέλεσμα να βρουν τραγικό θάνατο τα τρία μέλη του πληρώματος. Ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός. Αιτία της πτώσης, όπως ανακοινώθηκε, ήταν οι κακές καιρικές συνθήκες και η απώλεια προσανατολισμού του πιλότου. Ωστόσο υπήρξαν και καταγγελίες για ρίψη του ελικοπτέρου από τουρκικά πυρά, χωρίς ποτέ να επιβεβαιωθούν.
Τόσο η Ελλάδα, όσο και Τουρκία είχαν ήδη μεταφέρει -κατά την διάρκεια της ολιγοήμερης αυτής κρίσης- στρατιωτικές δυνάμεις (κυρίως ναυτικές) στο σημείο. Τελικά, με την παρέμβαση του ΝΑΤΟ, και κυρίως των ΗΠΑ, η ένταση εκτονώθηκε και οι δύο χώρες απέσυραν τους στόλους τους.
Το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα τις ημέρες τις κρίσης των Ιμίων
Την εποχή της συγκεκριμένης κρίσης, πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Κωνσταντίνος Σημίτης, (που λόγω ασθενείας του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου εκλέχθηκε εσπευσμένα από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ στις 18 Ιανουαρίου του 1996). Υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος, υπουργός Εθνικής Αμύνης ο Γεράσιμος Αρσένης και Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ο ναύαρχος Χ. Λυμπέρης, ενώ πρωθυπουργός της Τουρκίας ήταν η Τανσού Τσιλέρ και υπουργός Εξωτερικών ο Ονούρ Οϊμέν.
Το χρονικό της κρίσης
Η κρίση των Ιμίων, όπως ονομάστηκε, ξεκίνησε ουσιαστικά από τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Συγκεκριμένα:
• 25/12/1995 : Το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκέν Ακάτ» προσαράζει σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο πλοίαρχός του αρνείται βοήθεια από το Λιμενικό, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και ότι οι μόνες αρμόδιες είναι οι αρχές της χώρας του.
• 26/12/1995: Το Λιμεναρχείο Καλύμνου ενημερώνει το Υπουργείο Εξωτερικών και αυτό με τη σειρά του το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ότι αν δεν παρέμβει ρυμουλκό, το τουρκικό πλοίο θα κινδυνεύσει.
• 27/12/1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνει την ελληνική πρεσβεία ότι, ανεξαρτήτως του ποιος θα ανελάμβανε τη διάσωση του πλοίου, υπήρχε θέμα γενικότερα με τις βραχονησίδες.
• 28 /12/1995: Δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκολλούν το τουρκικό φορτηγό και το οδηγούν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας. Το πρωί της ίδιας μέρας ένα τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος συντρίβεται στα ελληνικά χωρικά ύδατα, στην περιοχή της Λέσβου, ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά. Με ελληνική βοήθεια, ο Τούρκος πιλότος διασώζεται.
• 29/12/1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εκμεταλλεύεται την κατάσταση και επιδίδει ρηματική διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό, στην οποία αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπουντρούμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία.
• 9/1/1996: Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών απαντά με καθυστέρηση, απορρίπτοντας τη διακοίνωση.
• 15/1/1996: Παραιτείται ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, που νοσηλεύεται στο "Ωνάσειο".
• 19/1/1996: Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ εκλέγει νέο πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Σημίτη.
• 26 /1/1996: Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Ιμίων, υψώνει την ελληνική σημαία στο ένα νησί, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού. Θα κατηγορηθεί αργότερα από τους συντρόφους του στο ΠΑΣΟΚ ότι ήταν αυτός που έριξε λάδι στη φωτιά.
• 27/1/1996: Δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας "Χουριέτ" στη Σμύρνη, μεταβαίνουν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια. Υποστέλλουν την ελληνική σημαία και υψώνουν την τουρκική. Η όλη επιχείρηση βιντεοσκοπείται και προβάλλεται από το τηλεοπτικό κανάλι της "Χουριέτ", με τους Τούρκους να πανηγυρίζουν για την ελληνική αποτυχία.
• 28/1/1996: Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού "Αντωνίου" κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει την ελληνική. Το βράδυ, Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τα παραπλέοντα, εκεί, τουρκικά πολεμικά. Η πολιτική εντολή προς τους Έλληνες στρατιωτικούς είναι να αποφευχθεί κάθε κλιμάκωση της ένταση.
• 29/1/1996: Ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, στέλνει μήνυμα προς την Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ ζητά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου. Τουρκικά πολεμικά παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ε.Ε. και ΗΠΑ.
• 30/1/1996: Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπιλ Κλίντον. Του εκφράζει την ελληνική θέση ότι η χώρα μας δεν επιθυμεί την ένταση, αλλά εφόσον προκληθεί θα αντιδράσει δυναμικά. Η κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη να αποσύρει το άγημα, όχι όμως και την ελληνική σημαία. Στα Ίμια σπεύδουν τα πολεμικά πλοία «Ναυαρίνο» και «Θεμιστοκλής». Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι υπάρχουν και άλλα νησιά του Αιγαίου με ασαφές νομικό καθεστώς και δεν αποδέχεται την ελληνική πρόταση (αποχώρηση του αγήματος, όχι και της σημαίας).
31/1/1996 – Η πτώση του ελληνικού ελικοπτέρου
00:00: Συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού.
01:40: Στο ΓΕΕΘΑ καταφθάνουν πληροφορίες ότι Τούρκοι κομάντος αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια.
04:30: Ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού απονηώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να επιβεβαιώσει την πληροφορία. Επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες.
04:50: Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περί τους 10 Τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. Δίνεται εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ πετά μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ. Δυστυχώς, αργότερα, θα ανασυρθούν νεκρά και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός. Όσον αφορά τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου, διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί μία σίγουρη απάντηση.
Η επίσημη θέση του ελληνικού κράτους ήταν ότι το σκάφος κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου. Ωστόσο, στην Ελλάδα υπάρχει ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε, είτε από το Τουρκικό Ναυτικό, είτε από τους Τούρκους καταδρομείς που υπήρχαν πάνω στο νησί και ότι το γεγονός αποκρύφτηκε, προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο.
06:00: Οι Αμερικανοί διά του Υφυπουργού Εξωτερικών, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβάλλουν και στις δύο πλευρές τη θέληση τους. «No ships, no troops, no flags» διαμηνύουν ή σε πιο κομψή διπλωματική γλώσσα να ισχύσει το status quo ante. Μέχρι το μεσημέρι της 31ης Ιανουαρίου 1996 τα πλοία, οι στρατιώτες και οι σημαίες είχαν αποσυρθεί από τα Ίμια.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο. Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο, «επειδή δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι Έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα».
Ο διπλωμάτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ ενημερωμένος από τον Αμερικανό πρόεδρο, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες.
Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος που κατέβασε την ελληνική σημαία απο τα Ίμια
Μιλώντας πριν από ένα χρόνο στο ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ο πρώην δημοσιογράφος της Χουριέτ, Τζεσούρ Σερτ, που μαζί με συνεργάτες του είχε κατεβάσει την ελληνική σημαία από τα Ίμια το 1996, είχε δηλώσει “μετανιωμένος”, χαρακτηρίζοντας την ενέργειά εκείνη “αστεία ανάμνηση”, που ωστόσο στοίχισε τη ζωή σε τρείς Έλληνες αξιωματικούς και “γκρίζαρε” τη θαλάσσια περιοχή.
Ο πάλαι ποτέ μάχιμος ρεπόρτερ της Χουριέτ, που έχει έχει εγκαταλείψει εδώ και χρόνια τη δημοσιογραφία και μανατζάρει πλέον γνωστούς Τούρκους καλλιτέχνες αποφεύγει να μιλάει για όσα συνέβησαν το 1996 και παραλίγο να οδηγήσουν τις δυο χώρες στα πρόθυρα του πολέμου.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, εκείνο το πρωινό τον κάλεσε ο διευθυντής της εφημερίδας, Ερτουγρούλ Οζκόκ προκειμένου να του αναθέσει μια δημοσιογραφική αποστολή που θα τον έκανε διάσημο σε όλη την Τουρκία. Κρατώντας μια μεγάλη τουρκική σημαία, επιβιβάστηκε με έναν δημοσιογράφο και έναν εικονολήπτη στο ελικόπτερο. Ο Σερτ δε πίστευε ότι η προκλητική του ενέργεια θα μπορούσε να προκαλέσει σύγκρουση ανάμεσα στις δυο χώρες. “Πραγματικά αισθάνομαι μετανιωμένος για το γεγονός, όπως και ο Οζκόκ. Αισθάνομαι άσχημα και το έχω μετανιώσει”, δήλωσε χαρακτηρίζοντας το γεγονός “αστείο”.
Τι απέγινε όμως η ελληνική σημαία των Ιμίων; Όπως αποκάλυψε ο Σερτ παραδόθηκε από τον ίδιο στον διευθυντή της Χουριέτ, ο οποίος επιχείρησε να την παραδώσει στο Ελληνικό Προξενείο της Σμύρνης, αλλά εκπρόσωποί του αρνήθηκαν να την παραλάβουν. “Αν οι ελληνικές προξενικές αρχές αποδέχονταν τη σημαία θα ήταν σαν να παραδέχονταν πως ηττήθηκαν στα Ίμια. Έτσι δεν τη δέχτηκαν και η σημαία επέστρεψε στα γραφεία της Χουριέτ. Πιστεύω πως ο Οζκόκ έχει στο συρτάρι του τη σημαία. Νομίζω πως θα πρέπει να μου τη παραδώσει” είχε δηλώσει πέρυσι ο ίδιος. Άγνωστο παραμένει εάν η ελληνική σημαία του επεστράφη τελικά απο τον πρώην διευθυντή του.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία «ορφανά τέκνα» συνεχίζουν να λαμβάνουν τη σύνταξη του νεκρού πατέρα τους και μετά το 18ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον σπουδάζουν και μέχρι να συμπληρώσουν το 24ο έτος.
Στην περίπτωση του Γιάννη Καραθανάση, η σύνταξη – βοήθημα κόπηκε νωρίτερα και πριν ολοκληρωθούν οι σπουδές του στο ΕΜΠ. Ανάλογες περιπτώσεις αντιμετωπίζουν και άλλα παιδιά, που για διάφορους λόγους δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους μέσα στο χρονικό περιθώριο που ορίζει ο νόμος.
Η κυρία Ειρήνη Ζωγραφάκη, μητέρα του Γιάννη Καραθανάση, επισημαίνει τα κενά του νόμου που αφήνει «ξεκρέμαστα» παιδιά που δεν έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους ή τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και έχουν ανάγκη την οικονομική ενίσχυση που λαμβάνουν, ειδικά αυτές τις δύσκολες εποχές. «Ο νόμος λέει πως το ορφανό τέκνο συνεχίζει να λαμβάνει τη σύνταξη του πατέρα του έως το 24ο έτος, εφόσον σπουδάζει. Τι γίνεται όμως με τα παιδιά εκείνα που δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους έως το 24ο έτος της ηλικίας τους, λόγω προβλημάτων; Ή αν πχ ξεκίνησαν αργοπορημένα τις σπουδές τους», διερωτάται η μητέρα του Γιάννη Καραθανάση, ζητώντας από τους αρμόδιους να δείξουν το ενδιαφέρον τους για τα «πρακτικά κενά» του νόμου, που δημιουργούν πολλά προβλήματα σε παιδιά που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση όπως ο γιος της, αλλά και εξηγήσεις από ΓΛΚ για τους λόγους που «έκοψε» τη σύνταξη έξι μήνες νωρίτερα.
Ο 24χρονος Γιάννης Καραθανάσης, γιος ενός από τους τρεις Έλληνες αξιωματικούς που χάθηκαν στα Ίμια πριν από 23 χρόνια, αποφεύγει να μιλήσει δημόσια για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στη ζωή του, ωστόσο εντυπωσιάζει με τον μεστό λόγο του. «Πατριώτης είναι αυτός που θυσιάζεται για την Ελλάδα, αλλά πατριώτης είναι και αυτός που παλεύει για να ζήσει η νέα γενιά σε μια καλύτερη χώρα», δήλωσε ο ίδιος σε συνάντηση που είχε παλαιότερα -με αφορμή τη θλιβερή επέτειο- με τον πρόεδρο της Ν.Δ. Κυριάκο Μητσοτάκη, δηλώνοντας περήφανος για τον πατέρα του, που δεν γνώρισε.
Ίμια: "No ships, no troops, no flags" - 23 χρόνια απο τη νύχτα της κρίσης
Συμπληρώνονται σήμερα Πέμπτη 31/1/2018 ακριβώς 23 χρόνια από την κρίση στις βραχονησίδες Ίμια που έφερε κοντά -όσο ποτέ στη σύγχρονη ιστορία- μία πολεμική σύρραξη ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, στοίχισε τη ζωή τριών αξιωματικών του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και σήμανε την έναρξη της θεωρίας των “γκρίζων ζωνών” στο Αιγαίο Πέλαγος που από τότε πιστά υιοθετεί η Άγκυρα.
Την ημέρα αυτή, η κατάσταση στη θαλάσσια περιοχή των Ιμίων είχε φτάσει σε οριακό σημείο ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, με την πτώση του ελικοπτέρου του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που είχε εντοπίσει τους Τούρκους καταδρομείς επάνω στα Ίμια, την ώρα που επέστρεφε στη φρεγάτα “Ναυαρίνο” με αποτέλεσμα να βρουν τραγικό θάνατο τα τρία μέλη του πληρώματος. Ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός. Αιτία της πτώσης, όπως ανακοινώθηκε, ήταν οι κακές καιρικές συνθήκες και η απώλεια προσανατολισμού του πιλότου. Ωστόσο υπήρξαν και καταγγελίες για ρίψη του ελικοπτέρου από τουρκικά πυρά, χωρίς ποτέ να επιβεβαιωθούν.
Τόσο η Ελλάδα, όσο και Τουρκία είχαν ήδη μεταφέρει -κατά την διάρκεια της ολιγοήμερης αυτής κρίσης- στρατιωτικές δυνάμεις (κυρίως ναυτικές) στο σημείο. Τελικά, με την παρέμβαση του ΝΑΤΟ, και κυρίως των ΗΠΑ, η ένταση εκτονώθηκε και οι δύο χώρες απέσυραν τους στόλους τους.
Το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα τις ημέρες τις κρίσης των Ιμίων
Την εποχή της συγκεκριμένης κρίσης, πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Κωνσταντίνος Σημίτης, (που λόγω ασθενείας του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου εκλέχθηκε εσπευσμένα από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ στις 18 Ιανουαρίου του 1996). Υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος, υπουργός Εθνικής Αμύνης ο Γεράσιμος Αρσένης και Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ο ναύαρχος Χ. Λυμπέρης, ενώ πρωθυπουργός της Τουρκίας ήταν η Τανσού Τσιλέρ και υπουργός Εξωτερικών ο Ονούρ Οϊμέν.
Το χρονικό της κρίσης
Η κρίση των Ιμίων, όπως ονομάστηκε, ξεκίνησε ουσιαστικά από τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Συγκεκριμένα:
• 25/12/1995 : Το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκέν Ακάτ» προσαράζει σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο πλοίαρχός του αρνείται βοήθεια από το Λιμενικό, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και ότι οι μόνες αρμόδιες είναι οι αρχές της χώρας του.
• 26/12/1995: Το Λιμεναρχείο Καλύμνου ενημερώνει το Υπουργείο Εξωτερικών και αυτό με τη σειρά του το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ότι αν δεν παρέμβει ρυμουλκό, το τουρκικό πλοίο θα κινδυνεύσει.
• 27/12/1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνει την ελληνική πρεσβεία ότι, ανεξαρτήτως του ποιος θα ανελάμβανε τη διάσωση του πλοίου, υπήρχε θέμα γενικότερα με τις βραχονησίδες.
• 28 /12/1995: Δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκολλούν το τουρκικό φορτηγό και το οδηγούν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας. Το πρωί της ίδιας μέρας ένα τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος συντρίβεται στα ελληνικά χωρικά ύδατα, στην περιοχή της Λέσβου, ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά. Με ελληνική βοήθεια, ο Τούρκος πιλότος διασώζεται.
• 29/12/1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εκμεταλλεύεται την κατάσταση και επιδίδει ρηματική διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό, στην οποία αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπουντρούμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία.
• 9/1/1996: Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών απαντά με καθυστέρηση, απορρίπτοντας τη διακοίνωση.
• 15/1/1996: Παραιτείται ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, που νοσηλεύεται στο "Ωνάσειο".
• 19/1/1996: Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ εκλέγει νέο πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Σημίτη.
• 26 /1/1996: Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Ιμίων, υψώνει την ελληνική σημαία στο ένα νησί, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού. Θα κατηγορηθεί αργότερα από τους συντρόφους του στο ΠΑΣΟΚ ότι ήταν αυτός που έριξε λάδι στη φωτιά.
• 27/1/1996: Δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας "Χουριέτ" στη Σμύρνη, μεταβαίνουν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια. Υποστέλλουν την ελληνική σημαία και υψώνουν την τουρκική. Η όλη επιχείρηση βιντεοσκοπείται και προβάλλεται από το τηλεοπτικό κανάλι της "Χουριέτ", με τους Τούρκους να πανηγυρίζουν για την ελληνική αποτυχία.
• 28/1/1996: Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού "Αντωνίου" κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει την ελληνική. Το βράδυ, Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τα παραπλέοντα, εκεί, τουρκικά πολεμικά. Η πολιτική εντολή προς τους Έλληνες στρατιωτικούς είναι να αποφευχθεί κάθε κλιμάκωση της ένταση.
• 29/1/1996: Ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, στέλνει μήνυμα προς την Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ ζητά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου. Τουρκικά πολεμικά παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ε.Ε. και ΗΠΑ.
• 30/1/1996: Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπιλ Κλίντον. Του εκφράζει την ελληνική θέση ότι η χώρα μας δεν επιθυμεί την ένταση, αλλά εφόσον προκληθεί θα αντιδράσει δυναμικά. Η κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη να αποσύρει το άγημα, όχι όμως και την ελληνική σημαία. Στα Ίμια σπεύδουν τα πολεμικά πλοία «Ναυαρίνο» και «Θεμιστοκλής». Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι υπάρχουν και άλλα νησιά του Αιγαίου με ασαφές νομικό καθεστώς και δεν αποδέχεται την ελληνική πρόταση (αποχώρηση του αγήματος, όχι και της σημαίας).
31/1/1996 – Η πτώση του ελληνικού ελικοπτέρου
00:00: Συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού.
01:40: Στο ΓΕΕΘΑ καταφθάνουν πληροφορίες ότι Τούρκοι κομάντος αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια.
04:30: Ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού απονηώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να επιβεβαιώσει την πληροφορία. Επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες.
04:50: Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περί τους 10 Τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. Δίνεται εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ πετά μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ. Δυστυχώς, αργότερα, θα ανασυρθούν νεκρά και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός. Όσον αφορά τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου, διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί μία σίγουρη απάντηση.
Η επίσημη θέση του ελληνικού κράτους ήταν ότι το σκάφος κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου. Ωστόσο, στην Ελλάδα υπάρχει ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε, είτε από το Τουρκικό Ναυτικό, είτε από τους Τούρκους καταδρομείς που υπήρχαν πάνω στο νησί και ότι το γεγονός αποκρύφτηκε, προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο.
06:00: Οι Αμερικανοί διά του Υφυπουργού Εξωτερικών, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβάλλουν και στις δύο πλευρές τη θέληση τους. «No ships, no troops, no flags» διαμηνύουν ή σε πιο κομψή διπλωματική γλώσσα να ισχύσει το status quo ante. Μέχρι το μεσημέρι της 31ης Ιανουαρίου 1996 τα πλοία, οι στρατιώτες και οι σημαίες είχαν αποσυρθεί από τα Ίμια.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο. Ο αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τουρκάλα πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο, «επειδή δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι Έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα».
Ο διπλωμάτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ ενημερωμένος από τον Αμερικανό πρόεδρο, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες.
Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος που κατέβασε την ελληνική σημαία απο τα Ίμια
Μιλώντας πριν από ένα χρόνο στο ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ ο πρώην δημοσιογράφος της Χουριέτ, Τζεσούρ Σερτ, που μαζί με συνεργάτες του είχε κατεβάσει την ελληνική σημαία από τα Ίμια το 1996, είχε δηλώσει “μετανιωμένος”, χαρακτηρίζοντας την ενέργειά εκείνη “αστεία ανάμνηση”, που ωστόσο στοίχισε τη ζωή σε τρείς Έλληνες αξιωματικούς και “γκρίζαρε” τη θαλάσσια περιοχή.
Ο πάλαι ποτέ μάχιμος ρεπόρτερ της Χουριέτ, που έχει έχει εγκαταλείψει εδώ και χρόνια τη δημοσιογραφία και μανατζάρει πλέον γνωστούς Τούρκους καλλιτέχνες αποφεύγει να μιλάει για όσα συνέβησαν το 1996 και παραλίγο να οδηγήσουν τις δυο χώρες στα πρόθυρα του πολέμου.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, εκείνο το πρωινό τον κάλεσε ο διευθυντής της εφημερίδας, Ερτουγρούλ Οζκόκ προκειμένου να του αναθέσει μια δημοσιογραφική αποστολή που θα τον έκανε διάσημο σε όλη την Τουρκία. Κρατώντας μια μεγάλη τουρκική σημαία, επιβιβάστηκε με έναν δημοσιογράφο και έναν εικονολήπτη στο ελικόπτερο. Ο Σερτ δε πίστευε ότι η προκλητική του ενέργεια θα μπορούσε να προκαλέσει σύγκρουση ανάμεσα στις δυο χώρες. “Πραγματικά αισθάνομαι μετανιωμένος για το γεγονός, όπως και ο Οζκόκ. Αισθάνομαι άσχημα και το έχω μετανιώσει”, δήλωσε χαρακτηρίζοντας το γεγονός “αστείο”.
Τι απέγινε όμως η ελληνική σημαία των Ιμίων; Όπως αποκάλυψε ο Σερτ παραδόθηκε από τον ίδιο στον διευθυντή της Χουριέτ, ο οποίος επιχείρησε να την παραδώσει στο Ελληνικό Προξενείο της Σμύρνης, αλλά εκπρόσωποί του αρνήθηκαν να την παραλάβουν. “Αν οι ελληνικές προξενικές αρχές αποδέχονταν τη σημαία θα ήταν σαν να παραδέχονταν πως ηττήθηκαν στα Ίμια. Έτσι δεν τη δέχτηκαν και η σημαία επέστρεψε στα γραφεία της Χουριέτ. Πιστεύω πως ο Οζκόκ έχει στο συρτάρι του τη σημαία. Νομίζω πως θα πρέπει να μου τη παραδώσει” είχε δηλώσει πέρυσι ο ίδιος. Άγνωστο παραμένει εάν η ελληνική σημαία του επεστράφη τελικά απο τον πρώην διευθυντή του.
No comments:
Post a Comment